maandag 1 oktober 2012

Waaks

Voor het clubblad van de Vrienden van het Schipperke schreef ik dit stukje. 

Waaks
Mijn definitie van “waaks zijn” is reageren op iets dat anders is dan normaal. Waaks zijn varieert van ogen openen, oren spitsen, de adem laten stokken, spieren spannen, een languit liggende hond gaat rechtop liggen, zitten, staan en lopen. Een waakse hond gaat op de verandering af.
Verbaal zijn er diverse reacties: zacht geluid in de keel, roef roef, je ziet het ook aan de flanken. Ze zwellen op en worden met kracht weer slank. Blaffen is het volgende niveau wat kan overgaan in geschetter. Hierbij snelt de hond op het bezoek af. Daarna loopt de hond om de bezoeker heen en kan een snoet in een kuit duwen, of de hond springt tegen de bezoeker op.
Honden zijn meer of minder waaks. Je kunt het waaks zijn aan- of ontmoedigen. De hond is mijn maatje waar ik van wil genieten, het huis beveiligen doe ik zelf wel. Schetterend waaks zijn heb ik niet nodig tegen inbraak.
Ik vind waaksheid onhandig. Het stoort de relatie tussen de hond en de baas. Een waakse hond is bezig met de “indringer” of de verandering en luistert letterlijk niet meer naar de baas. Alle trainingsarbeid spoelt weg in de goot. De baas is uitermate teleurgesteld en de hond is sociaal onacceptabel bezig en niet te stoppen.
In onze vakantie observeerde ik hoe het waaks zijn de onrust in stand houdt. Na een vier kilometer wandeling naar en van het strand, een zwemuitje, gaat mijn waakse hond niet tevreden languit op het terras liggen. Ze blijft alert, klaar om zich te bemoeien met zaken die haar niet aangaan.
Ik observeer dat mijn waakse hond tekeer gaat tegen een nieuwe stoel die gekocht is, de was die anders aan de lijn hangt, een brooddoos die op de voorruit van de auto staat. Ik merk dat een waakse hond lastig te trainen is. De simpelste opdrachten worden niet uitgevoerd omdat de hond wordt afgeleid door de buurvrouw die op haar balkon staat, een andere vrouw die een kleedje uitklopt, een putjes schepper, de duif die overvliegt, een fietser in de straat. In wezen is een waakse hond bezig met haar omgeving in de gaten te houden, in plaats van te kijken wat de baas doet. Als je nu maar lang genoeg in de nieuwe situatie staat te wachten tot de hond alles eigen gemaakt heeft, kun je haar vragen voor je te werken. Dat zal ook zeker lukken. Maar als je steeds verplaatst, dan wandel je met een hond die onvoorspelbaar reageert. Andere wandelaars, mensen die de hond niet negeren, joggers, mensen die moeilijk lopen; andere hondenrassen, staart standen, houdingen, energie, een waakse hond reageert overal op. Dit heeft bij het ras Schipperke niet mijn hart gestolen.

Ik wist dat ik een waakse hond kocht, maar veronderstelde dat het vooral een deurbel kwestie zou zijn. Bovenstaande maakt duidelijk dat ik nu weet dat waaksheid meer consequenties heeft. Ik heb de  deurbel veel laten klinken, om te zorgen dat het geblaf zich niet zou ontwikkelen. Het blaffen zit kennelijk heel diep in de genen, en ik had nog veel vaker de bel loos moeten laten klinken. Dat is bijna niet op te brengen.
Als de hond eenmaal aan het schetteren is krijgt iedereen de neiging om er hard overheen te schreeuwen. Het heeft geen effect, negeren is vaak het beste maar ook tenenkrommend.
Daarna heb ik geoefend om de hond te laten zitten als de bel rinkelt. Erg moeilijk, dat moet je weken lang dagelijks oefenen met heel goede beloningen. Een aantal keren gaat het mis, heel ontmoedigend, ik heb het opgegeven. Als ik er aan denk zorg ik er voor dat mijn hond niet mee kan gaan naar de voordeur. Eventueel bezoek krijgt dan het dringende verzoek haar te negeren tot ze volledig rustig is.
Wel lukt het om de hond consequent uit de tuin in huis te halen zodra ze een keer blaft. Maar of ze hierdoor minder vaak blaft? Ik geloof het niet. Ze blaft zelfs als er bij de buren wordt aangebeld. Ze blaft omdat geparkeerde automobilisten het portier dichtgooien. En ze blaft tegen de dingen die ik helemaal niet waarneem.
In de vakantie had ik de tijd om waaks gedrag te sturen. De hond mopperde tegen wandelaars met tussenpozen van 2 seconden. Ik prees haar in de stilte. Soms prijs je dan tijdens de volgende “roef, enkele foute momenten zijn er altijd in trainingen. Maar het was wel vol te houden tot ze totaal stopte en ik het laatste woord had.
Fokkers streven een zeker doel na, vaak zijn bouw en uiterlijk belangrijk,  echter de pups waar ze niet mee verder fokken komen in de maatschappij om de mens gezelschap te houden. Die krijgen een ingewikkelde sociale taak om hun eigenaar een plezier te doen. Ik wil er voor pleiten dat het verminderen van waaksheid een rol gaat spelen.


 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten